Klinika za opstruktivne bolesti pluća i akutne pneumopatije raspolaže sa 74 bolničke postelje koje su raspoređene u 20 soba (deset dvokrevetnih, dve trokrevetne i osam šestokrevetnih) od kojih je sedam klimatozovano. Tokom godinu dana na Klinici se zbrine oko 2.000 pacijenata obolelih od akutnih infekcija donjih disajnih puteva, astme, hronične opstruktivne bolesti pluća, respiratorne insuficijencije, cistične fibroze, retkih bolesti pluća i pacijenata sa nedijagnostikovanim promenama plućno-torakalne regije.

Klinika je opremljena savremenom medicinskom opremom, aparatima za inhalaciju toplim vazduhom i aparatima za aplikaciju leka sa pozitivnim pritiskom, obezbeđen je centralni kiseonik instaliran u svim bolesničkim sobama.  Dijagnostičke i terapijske procedure se sprovode prema savremenim principima dobre kliničke prakse i u skladu sa nacionalnim i internacionalnim smernicama. Lekarima su dostupne savremene laboratorijske analize biohemijskih parametara, markera inflamacije, imunološkog statusa, mikrobiološke dijagnostike, patohistoloških analiza, radiološke i imidžing dijagnostike kao i ispitivanje plućne funkcije (spirometrija, pletizmografija, kapacitet difuzije, testovi opterećenja), gasna analiza, indukovanog sputuma, specifičnih bronhoprovokacijskih testovi, in-vivo i in-vitro alergoloških testova.

Na  Klinici se kontinuirano prate novine u dijagnostici i lečenju, sprovodi se edukacija srednjeg medicinskog osoblja i lekara. Jedan od naših primarnih ciljeva je i edukacija pacijenata o prirodi bolesti, načinu života, primeni inhalera i važnosti redovnog lečenja i kontrola. U tu svrhu štampani su i popularni pamfleti i priručnici - kako za lekare tako i za pacijente. Veoma smo ponosi na saradnju koju imamo sa lekarima iz drugih centara Srbije, kao i kolegama iz regiona: Crna Gora, Republika Srpska, BIH, Hrvatska, Slovenija, Makedonija. Strani državljani se neretko upućuju na Kliniku radi dalje dijagostike i lečenja.

Odeljenje za respiratorne infekcije i akutne pneumopatije

(rukovodilac: Prof. dr sci med. Mirna Đurić, lekari: dr sci med. Dušan Škrbić, volonter Ždrnja Marija)

Na Odeljenju za akutne pneumopatije najčešće se leče bolesnici sa akutnim respiratornim infekcijama bakterijske, virusne, gljivične ili nepoznate etiologije, bronhiektazijama, pleuralnim izlivima i infiltrativnim promenama u plućima nerazjašnjene etiologije. Pored osnovnih laboratorijskih analiza, u rutinskom radu se koriste savremeni biomarkeri inflamacije, rendgenski snimci, kompjuterizovana tomografija grudnog koša, mikrobiološka dijagnostika (bakteriološke, virusološke, imunološke i mikološke analize iz seruma, iskašljaja, bronhoaspirata i bronholavata), a ukoliko je potrebno sprovodi se i priprema za invazivnu dijagnostiku (bronhoskopija, videoasistirana torakoskopija I torakotomija). U saradnji sa drugim odeljenjima i ustanovama vrši se redovno praćenje izolovanih uzročnika u sklopu monitoringa teških vanbolničkih infekcija donjih disajnih puteva na teritoriji grada Novog Sada i južnobačkog okruga.

Odeljenje ima i posebnu jedinicu koja se bavi zbrinjavanjem i lečenjem adultnih pacijenata sa cističnom fibrozom koja, prema preporukama evropskog udruženja za cističnu fibrozu, podrazumeva upotrebu inhalatorne antibiotske terapije, respiratorne rehabilitacije i edukacije uz multidisciplinaran pristup u farmakološkom i nefarmakološkom tretmanu.

Odeljenje za hronične opstruktivne bolesti pluća

(rukovodilac: mr. sci med Lidija Vrtunski-More, prim., lekari: spec. dr med Jelena Papović, mr sci. med Olivera Maksimović, prim.)

Na odeljenju za hronične opstruktivne bolesti pluća (HOBP) zbrinjavaju se pacijenti sa akutnim pogoršanjem HOBP savremenom bronhodilatatornom i antiinflamatornom  terapijom, a u slučaju poremećaja pulmonalne gasne razmene  primenjuje  se supstituciona kiseonična terapija. Vrši se ispitivanje postojanja komorbiditeta i započinje njihovo adekvatno zbrinjavanje. Svi bolesnici se uključuju u program respiratorne rehabilitacije kojim se obezbeđuju brži i kvalitetniji oporavak. Adekvatnom terapijom pogoršanja HOBP redukuje se njihova učestalost i težina, poboljšava kvalitet života i preživljavanje pacijenata. Značajan segment lečenja je i edukacija pacijenta o karakteru bolesti, težini, prognozi, merama prevencije, edukaciji o pravilnoj primeni inhalera, značaju prestanka pušenja i ostalim nefarmakološkim merama lečenja. U indikovanim slučajevima vrši se procena za interventnu hiruršku proceduru u vidu redukcije plućnog parenhima ili bulektomije.  

Odeljenje za astmu

(rukovodilac Prof. dr sc med Biljana Zvezdin, lekari: Doc. dr sci. med Violeta Kolarov, prim., mr sci. med. Vesna Kosjerina-Oštrić, klinički lekar dr med. Branislav Tušek)

Na Odeljenju se sprovodi dijagnostika i lečenje obolelih od astme, kao i tretman akutnog pogoršanja astme po principima dobre kliničke prakse, poštujući najnovije preporuke svetskih vodiča za ovu bolest. Procenjuje se stepen kontrole astme i analiziraju se svi faktori koji dovode do loše kontrole bolesti. Razmatraju se komorbiditeti (rinitis, sinusitis, gastroezofagealni refluks, disfunkcija glasnih žica, depresivnost, anksioznost, osteoporoza i drugi) i konsultuju odgovarajući specijalisti radi potvrde dijagnoze i započinjanja terapije. Sastavni deo tretmana je sprovođenje respiratorne rehabilitacije. Svakodnevno se vrši edukacija bolesnika o astmi, načinu primene inhalatorne terapije, načinu života, izbegavanju rizičnih faktora, važnosti redovnih kontrolnih pregleda, prepoznavanju prvih znakova pogoršanja bolesti koja može da ugrozi život.

Naš cilj je da se obezbedi najbolji nivo zdravstvene zaštite, dijagnostike i terapije za svakog bolesnika, poštujući multidisciplinarni pristup.

Odeljenje za intenzivno lečenje i negu opstruktivnih i alergisjkuh bolesti pluća

(rukovodilac: Asist. dr sci. med Sanja Hromiš, prim., lekari: spec. dr med. Srđan Stefanović, spec. dr med. Jelena Crnobrnja, klinički lekar dr med. Tatjana Petrović)

Odsek intenzivne nege opstruktivnih bolesnika (nivo 2)

Na navedenom odseku Odeljenja za intenzivno lečenje i negu opstruktivnih i alergisjkuh bolesti pluća zbrinjavaju se pacijenti sa teškim oblicima hronične respiratorne insuficijencije nastale kao posledica pogoršanja astme i hronične opstruktivne bolesti pluća, pacijenti sa teškom astmom kao i pacijenti sa alergijskim bolestima pluća. Posebna pažnja se posvećuje otkrivanju i lečenju komorbiditeta i edukaciji pacijenata o značaju adekvatne primene lekova, dužini lečenja, prepoznavanja simptoma bolesti i pogoršanja, adekvatnosti primene inhalera, rehabilitaciji, vakcinaciji i drugim nefarmakološkim merama lečenja.

Planom razvoja IPBV predviđeno je renoviranje odeljenja koje treba da obezbedi savremeno opremljenu jedinicu poluintenzivne nege snabdevenu sa četiri aparata za neinvazivnu ventilaciju i četiri monitora uz savremenu prateću opremu. Neinvazina mehanička ventilacija je prva terapijska mera koja se primenjuje kod pacijenata sa akutnom respiratornom insuficijencijom udruženom sa respiratornom acidozom, jer smanjuje smrtnost, smanjuje potrebu za invazivnom mehaničkom ventilacijom, dužinu bolničkog lečenja i poboljšava preživljavanje. Prema najnovijim smernicama za lečenje ove bolesti datim od strane Globalne inicijativeza lečenje i prevenciju HOBP (GOLD- http://goldcopd.org/) primena ovakvog načina lečenja ima nivo preporuke 1A.

Kabinet za alergologiju i tešku astmu

Prema procenama Svetske zdravstvene organizacije, alergijske bolesti danas predstavljaju značajan zdravstveni problem, koji preti da poprimi pandemijske razmere. Samo u Evropi od ovih bolesti pati oko 150 miliona ljudi, a uzimajući u obzir aktuelnu tendenciju porasta procenjuje se da će u narednih 15 godina polovina evropske populacije imati barem jednu alergijsku manifestaciju. Neretko, ovi pacijenti imaju teške forme bolesti koja značajno utiče na kvalitet njihovog života, profesionalno i lično napredovanje, ali u velikoj meri doprinosi i opterećuju zdravstveni budžeta.

Alergijske bolesti respiratornog trakta predstavljaju najznačajniju grupu ovih oboljenja, od čega su svakako najzastupljeniji alergijski rinitis i astma. Respiratorne manifestacije mogu nastati kod pacijenata sa alergijom na polene (trava, korov, drveće), grinje, gljivice, alergene domaćih životinja, insekata, lekove, hranu i aditive, mogu biti udružene sa anafilaktičkim reakcijama, kožnim promenama, GI smetnjama, ili se ispoljiti kao loše kontrolisana, teška astma ili perzistentni rinosinuzitis.  

U Kabinetu za alergologiju IPBV godišnje se obavi oko 3.000 novih i ponovljenih pregleda pacijenata sa astmom, hroničnim kašljem, bronhijalnom opstukcijom nepoznate etiologije i suspektnim alergijama i preko 500 kožnih alergoloških testova. U njegovom radu učestvuje visoko stručno i kvalifikovano osoblje sa velikim iskustvom u lečenju pacijenata sa astmom i alergijskim bolestima pluća koje obuhvata sedam lekara od kojih su tri subspecijalisti alergologije. Usluge koje se obavljaju u kabinetu su usaglašene sa već postojećim subspecijalističkim službama koje funkcionišu na nivou grada Novog Sada kao što su Ambulanta za alergologiju Klinike za kožne i venerične bolesti KCV kao i Rinološki kabinet i Kabinet za Fonijatriju ORL Klinike KCV.   

U kabinetu za alergologiju se sprovode sledeće dijagnostičke i terapijske procedure:

Kožni ubodni (prick) testovi koji predstavljaju pouzdan metod u dijagnozi IgE
posredovane alergijske bolesti kod pacijenata sa rinokonjuktivitisom, astmom, urtikarijom, anafilaksom, atopijskim dermatitisom i suspektnom alergijom na hranu i lekove. Metoda je minimalno invazivna, jeftina, rezultati su dostupni odmah, te ukoliko se primenjuje i očitava pravilno, ima visok stepen reproducibilnosti.

Ubodni (prick) test na inhalatorne alergene: respiratorne alergije predstavljaju najčešće alergijske bolesti,a senzibilizacija na inhalatorne alergene se javlja kod 25% ukupne populacije. Prick test na inhalatorne alergene aktuelno se sprovodi u skladu sa preporukom globalne evropske mreže za alergije i astmu (The Global Allergy and Asthma European Network) i obuhvata standardni evropski panel testova (modifikovan za dva alergena u skladu sa aerobiološkom situacijom u Srbiji) od 17 alergena (leska, jova, breza, platan, čempresi i kleke, jasen, mešavina trava, crni pelen, ambrozija, alternaria, kladosporium, aspergilus, dlaka mačke, dlaka psa, evropska grinja i buba rus) uz pozitivnu i negativnu kontrolu. Testiranje se izvodi u skladu sa preporukom evropske akademije za alergologiju i kliničku imunologiju.

Ubodni (prick) test na alergene hrane uz upotrebu komercijalnih preparata  Instituta Torlak
“Prick to prick“ testovi: kožni ubodni testovi se koriste za ispitivanje senzibilizacije na alergene sveže hrane (voće, povrće, pšenica, koštunjavo voće) i predstavljaju najčešću proceduru u evaluaciji alergije na hranu. Broj alergena koji se mogu ispitivati na ovaj način je neograničen, a senzitivnost procedure je veoma visoka i iznosi oko 85% za oralni alergijski sindrom.

Nazalna lavaža, dijagnostička metoda kojom se omogućava kvantifikacija vrste i stepena inflamacije nazalne sluznice, a koristi se u cilju ispitivanja sezonskog i perenijalnog alergijskog rinitisa i infektivnog rinitisa.

Bris nosa na eozinofile, jednostavna i jeftina procedura kojom se određuje prisustvo ovih ćelija u sluznici nosa.

Alergen specifična imunoterapija - Imunoterapija je jedina kauzalna terapija alergija koja dovodi do stvaranja takozvane imunološke tolerancije, odnosno podnošljivosti. Kod većine lečenih pacijenata dolazi do smanjenja simptoma bolesti, smanjene upotrebe lekova uz smanjenja rizika za nastajanje novih senzibilizacija ili razvoja novih alergijskih bolesti. U kabinetu se sprovodi sublingvalna imunoterapija (SLIT) primenom respiratornih alergena (grinje i poleni) Instituta Torlak, u skladu sa preporukama Evropske Akademije za alergologiju i kliničku imunologiju.

Indikovanje i evaluacija rezultata funkcionalnih ispitivanja kao što su: spirometrija, pletizmografija, bronhodilatatorni test, nespecifični indirektni i direktni bronhoprovokacijski testovi, specifični bronhoprovokacijski testovi iindukovani sputum.

Planom razvoja I Klinike i Kabineta za alergologiju planira se uvođenje dodatnih dijagnostičkih procedura čime bi se proširilo i dopunilo ispitivanja za pojedine specifične oblike astme, kao i ispitivanja kod pacijenata sa drugim alergijskim plućnim i vanplućnim bolestima.

 

Dnevma bolnica za tešku astmu i alergijske bolesti pluća

 

Raspored lekara u Kabinetu za alergologiju

Ponedeljak:    

Assist. dr sci. med. Sanja Hromiš, prim., specijalista pneumoftiziolog, subspecijalista alergolog

Utorak:           

Mr sci. med. Lidija Vrtunski – More, prim, specijalista pneumoftiziolog
Spec. dr med. Jelena Papović, specijalista pneumoftiziolog

Sreda:           

Prof. dr sci. med. Biljana Zvezdin, prim.,  specijalista pneumoftiziolog,  subspecijalista pulmolog

Četvrtak:      

Doc. dr sci. med. Violeta Kolarov, prim. specijalista pneumoftiziolog, subspecijalista alergolog  
Dr sci. med. Dušica Stanojev – Jovanović, prim. specijalista pneumoftiziolog

Petak:            

Dr sci. med. Mirjana Jovančević – Drvenica, specijalista pneumoftiziolog, subspecijalista alergolog
Mr sci. med. Olivera Maksimović, prim. specijalista pneumoftiziolog